Als je een boek schrijft, weet je één ding zeker: je krijgt kritiek. Het idee dat je werk beoordeeld wordt, kan behoorlijk beangstigend zijn. Hoe kun je het beste omgaan met kritische feedback?
‘De recensent heeft macht, de schrijver angst. Ja, de uitgever vond het goed, en de redacteur en mamma ook, maar of het echt goed is… weet je pas als je boek beoordeeld gaat worden in media die ertoe doen,’ lees ik in Het Parool.
Een negatieve recensie wil echter niet per se zeggen dat je iets fout hebt gedaan. 'Als je iets nieuws doet waarmee je jezelf laat zien, valt kritiek simpelweg niet te vermijden,' schrijft Tara Mohr in Playing Big.
Stap 1 is dus accepteren dat je kritiek zal krijgen. Hoezeer je je best ook doet, hoeveel feedback je van tevoren ook vraagt en verwerkt. Jouw boek zal niet iedereen in de smaak vallen. Omdat je het simpelweg niet iedereen naar de zin kan maken.
Zelfs een bestseller ontvangt soms maar 1 ster
Tara Mohr reikt nuttige handvatten om met feedback om te gaan, die ik in dit blog met je wil delen. Oók geeft ze de tip: kijk eens naar een boek dat je geweldig vindt. En bekijk de reviews van lezers. Velen zullen 5 sterren-reviews hebben achtergelaten, maar er zullen ook mensen zijn die het boek 1 of 2 sterren hebben gegeven.
Ik besluit de proef op de som te nemen en zoek het boek dat ik zo geweldig vind op op bol.com. Playing big ontvangt gemiddeld 4,3 van de 5 sterren – Tara mag niet klagen over de ontvangst van de Nederlandse lezer. Een greep uit de 5 sterren-reviews:
‘Het boek dat elke vrouw moet lezen. Het geeft mooie tools om te gaan staan voor wie je bent.’
‘Helder en vlot geschreven met mooie oefeningen.’
‘Niet alleen voor vrouwen, maar voor iedereen die meer wil. Dit is een ongelofelijk nuttig, praktisch en wijs boek vol met direct toepasbare tips om de volgende stap te zetten richting het verwezenlijken van je dromen.’
Maar er is ook iemand die het boek 1 ster toekent: ‘Zweverig en weinig concrete tips. Helaas niks voor mij. Dit was vooral zweverig geneuzel met een hoog: vind je innerlijke kracht en maak contact met je oudere ik. Te veel blabla voor mijn doen. Zonde.’
Daarnaast zijn er lezers die het boek weliswaar een ruime voldoende geven (3 sterren) maar in hun review weinig positiefs te melden hebben: ‘Het boek vond ik een beetje langdradig, omdat er verschillende voorbeelden worden gebruikt om iets duidelijk te maken. Voor mij was dat iets te veel en heb dus een aantal bladzijden overgeslagen.’ ‘Misschien had het te maken dat ik in een andere sfeer was dan een zelfhulp boek, maar de inhoud sprak me weinig aan en ik heb het halverwege opzij gelegd. Misschien voor een ander moment.’
Vat het (niet) persoonlijk op
Het mooie van degenen die een negatieve review hebben achterlaten, is dat ze heel duidelijk hun eigen perspectief aangeven. Feedback op een boek zegt namelijk weinig over de schrijver en meer over de persoon die de feedback geeft. Wanneer je kritiek ontvangt, kijk altijd naar degene die deze kritiek uit. Wat zegt dit over hem of haar?
Kritiek doet pijn als het een weerspiegeling is van wat we over onszelf geloven. En wanneer iemand die dicht bij je staat niet positief is over iets waar jij je hart en ziel in hebt gelegd, doet dat nog meer pijn. Daarom kun je beter geen feedback vragen aan familie en vrienden. Het voelt veilig, maar zij zullen je geen pijn willen doen en dus niet 100% eerlijk zijn.
Bovendien verwachten we informatie van hen die ze ons niet kunnen geven. Zij kijken met een gekleurde bril naar je werk, omdat ze jou kennen. Vrienden vinden je boek geweldig, simpelweg omdat ze het geweldig vinden dat jij een boek hebt geschreven. Ze geven echter geen feedback waar je echt wat aan hebt.
Wanneer heb je wel wat aan feedback?
Kijk of degene die je feedback geeft tot je doelgroep behoort. Dan kun je testen of je de lezer bereikt en raakt. Waar ga je te snel en sla je stappen over? Waar zakt de aandacht in? Kijk welke feedback van je doelgroep je strategisch kunt gebruiken om te verbeteren. De rest laat je gaan. Iemand die deskundig is in het geven van feedback, zoals een schrijfcoach of een redacteur, verplaatst zich in jouw doelgroep. Die leeft zich in en bekijkt je ideeën van alle kanten. Een schrijfcoach weet bovendien dat je teksten nog niet af zijn en kijkt vooral naar de potentie die erin verborgen ligt. Een goede coach laat je niet alleen weten wat goed gaat en wat beter kan, maar ook hoe je dit kunt aanpakken en welk effect dit zal hebben.
Ben je benieuwd naar mijn feedback op jouw tekst? Vraag een feedbacksessie aan. Dan ontvang je niet alleen een uitgebreid adviesrapport per e-mail, maar bespreken we de adviezen ook in een online coachsessie, waarin je me al je vragen kunt stellen over het schrijven van je boek.